بررسی پراکنش علف های هرز مزارع گندم دیم شهرستان ایلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

2 گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران

چکیده

به منظور مقایسه فلور علف‏های هرز مزارع گندم دیم شهرستان ایلام، مطالعه­ای در سال زراعی 94-1393 در این شهرستان انجام شد. نمونه­برداری علف‏های هرز در سطح 50 هکتار از مزارع گندم شهرستان ایلام در مرحله پنجه­زنی گندم انجام گرفت. پس از  پایش مزارع گندم، در شرایط عدم کنترل، 51 گونه علف­هرز و در شرایط کنترل، 27 گونه علف­هرز  مشاهده شد که علف‏های هرز باریک برگ نسبت به پهن‌برگ­ها از فراوانی بیشتری در سطح این مزارع برخوردار بودند. در شرایط عدم کنترل، یولاف وحشی زمستانه (Avena ludoviciana) با فراوانی 5/38 و جو دره (Hordeum spontaneum) با فراوانی 5/30 درصد مهمترین علف‏های هرز باریک­برگ و خاکشیر تلخ (Sisymbrium irio) با فراوانی 37، خارلته (Cirsium arvense) با فراوانی 33 درصد مهمترین علف‏های هرز پهن­برگ مزراع گندم دیم شهرستان ایلام بودند. در شرایط کنترل علف­های هرز نیز، گیاه یولاف وحشی زمستانه با 21 درصد بالاترین میزان فراوانی را دارا بود. نتایج بررسی نشان داد که استفاده از علفکش­ها، تنوع شانون و میزان غنای گونه­ای علف­های­هرز را کاهش داده و از طرفی شاخص غالبیت سیمپسون را افزایش داد. در شرایط عدم­کنترل مزارع محدوده شهر ایلام دارای بالاترین شاخص تنوع شانون-وینر (52/2) و منطقه ریکا پایین­ترین میزان شاخص تنوع شانون-وینر (82/1) را نسبت به سایر نقاط مورد پایش دارا بودند. در شرایط کنترل نیز شاخص تنوع شانون-­وینر در مناطق مختلف نزدیک به هم بوده و بالاترین میزان آن 22/1 بدست آمد. مناطقی که دارای شاخص تنوع بالاتری بودند، از شاخص غنای گونه بیشتر و غالبیت کمتری برخوردار بودند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Assessing weeds distribution in rainfed wheat farms of Ilam

نویسندگان [English]

  • E. Zeidali 1
  • Y. Alizadeh 1
  • R. Moradi 2
1 Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Ilam University, Ilam, Iran
2 Department of Plant productions, Agricultural Faculty of Bardsir, Shahid Bahonar University, Kerman, Iran
چکیده [English]

In order to compare the weed flora and determine the abundance and distribution of weed species in dryland wheat fields, a study was conducted in Ilam province in the spring of 2014. Sampling weeds in wheat farms of 50 ha at the tillering stage of wheat was done. After monitoring the wheat fields of Ilam, 51 weed species were observed in no control conditions and 27 weed species in control conditions, which the results showed that narrow leaves were more abundant compared to the broad-leaved weeds in the studied fields. Winter wild oat with frequency 38.5 and wild barley with frequency 30.5 were most important of narrow leave weed, and London rocket with frequency 37 and Canada thistle with frequency 33 were most important of broad leave weeds in wheat farms of Ilam. Also the species of bermudagrass, shortspike canarygrass, annual bluegrass, cypress spurge With C4 photosynthetic pathway and the remaining monitored plants have been C3 photosynthetic pathway. Finally, it was observed that the Ilam farms have been highest diversity index of Shannon-Wiener (2.52) and Rika had the lowest rate Shannon-Wiener diversity index (1.81). In control conditions, areas with higher diversity index had most uniformity and species richness index. The areas with higher diversity index had a higher species abundance and richness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Abundance
  • Diversity index
  • Dominance index
  • monitoring