بدلیل واقع شدن کشور ایران در منطقه خشک و نیمه خشک دنیا، کمبود آب و تنش خشکی همواره به عنوان یکی از مهمترین عوامل محدود کننده تولید محصولات کشاورزی مطرح بوده است. این تحقیق به منظور ارزیابی ارقام و لاینهای پیشرفته گندم از نظر تحمل تنش خشکی و بررسی امکان استفاده از تکنیک تبعیض ایزوتوپی کربن-13 (13C) در انتخاب و تولید ژنوتیپهای گندم با کارائی مصرف بالای آب به اجرا درآمد. تعداد 160 لاین گندم با سطحی متنوع از نظر تحمل خشکی در کرتهای مشاهدهای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی حجیم یافته به همراه 4 رقم شاهد تکرار شده در 10 بلوک (جمعاً 200 کرت) در سال زراعی 90 – 1389 در مزرعه آزمایشی موسسه تحقیقات دیم کشور در مراغه مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه واریانس دادهها وجود اختلافات معنیداری را در بین ژنوتیپهای مورد ارزیابی از نظر عملکرد در شرایط دیم نشان داد. در شرایط دیم ژنوتیپهای دیررس گندم از ارتفاع بوته، شاخص برداشت، وزن هزاردانه و عملکرد پائینتری نیز برخوردار بودند. از بین ژنوتیپهای مورد ارزیابی تعداد 22 لاین برتر از نظر عملکرد دانه و شاخصهای گزینشی در مقایسه با ارقام شاهد شناسائی و انتخاب گردیدند. این تحقیق روشن کرد که ژنوتیپهای گندم با عملکرد بالا تحت شرایط دیم از میزان تبعیض ایزوتوپی کربن13 پائینتری برخوردار هستند، بطوریکه در شرایط تنش رطوبتی تبعیض ایزوتوپی کربن13(Δ) همبستگی منفی معنیداری را با عملکرد دانه به نمایش گذاشت. نتایج حاصل موید امکان بالقوه بکارگیری تبعیض ایزوتوپی کربن13 در شناسائی و انتخاب ژنوتیپهای گندم با کارائی مصرف آب بالا است که میتواند به تولید ارقام جدید گندم با پتانسیل عملکرد بالاتر در شرایط تنش رطوبتی کمک کند.